Microsoft .NET ve Entegrasyon

.NET 
Standart XML ve Internet protokolleri entegrasyonu üzerine kurulu olan Microsoft .NET 
platformu, gelişmiş yeni kuşak yazılım geliştirme amaçlı kullanılabilecek devrim niteliğinde 
bir model sunmaktadır. Daha önceleri, programlama modelleri tek bir sistem üzerinde 
odaklanmakta ve hatta diğer sistemlerle etkileşime engel olmaktaydı. Microsoft .NET ise 
Internet üzerindeki kaynak gruplarının entegrasyonu ve birbirleriyle uyum içerisinde 
çalışmasına olanak vererek tek bir çözüm sunmak üzere tasarlanmıştır. 
.NET, Microsoft'un pazarladığı gelecek kuşak uygulama geliştirme araçları sürümünün 
ötesinde bir anlama sahiptir. Internet'i işletim sistemi haline getiren .NET, hem işletim sistemi, 
hem de Internet düşüncesinin kapsamını genişletmektedir. Uygulamalarımızı güncelleyerek 
ve .NET üzerinde yazılım geliştirme çalışmasıyaparak, yepyeni performans olanaklarından 
ve gelişmiş özelliklerden yararlanabilecek, bu sayede uygulama geliştirme süresinden 
tasarrufu sağlayabilecek, XML Web Servisleri gibi yeni uygulama sınıfları oluşturabilecek, 
Web üzerinde dosya saklama ve kullanıcı tercihi yönetimi gibi yeni yapıtaşı servislerinden 
istifade edilebilecektir [2]. 
Microsoft .NET platformu çok katmanlı ve dağıtık uygulama geliştirme modellerini 
benimsemiştir [4]. .NET mimarisini aşağıdaki şekilde ifade edebiliriz: 

Visual Studio .NET, Microsoft'un ve dünyanın her yerindeki uygulama geliştiricilerinin bu 
yeni hizmet sınıflarını oluşturabilmesini sağlayan yeni kuşak araçlardan oluşan bir uygulama 
geliştirme ortamı sunmaktadır [5]. 
.NET platformunda Visual Studio .NET tarafından kullanılabilen hazır nesne kütüphaneleri 
bulunmaktadır. Bu kütüphaneler, System adıverilen isim alanı ile temsil edilmektedir. Bu 
isim alanı kendi içinde alt isim alanlarından meydana gelmektedir. Herhangi bir isim alanı
içinde alt isim alanları ve sınıflar bulunmaktadır. Örneğin, System isim alanı altında, 21 tane 
alt isim alanı ve 147 tane sınıf vardır. System isim alanında bulunan alt isim alanlarına örnekler 
ve bu isim alanlarının temel kullanım amaçları aşağıdaki tabloda özetlenmektedir. 

İsim Alanı	Temel Kullanım Amacı
System.CodeDom	Kaynak kod dokümanının yapısınıve bileşenlerini sunmak için kullanılan sınıfları destekler
System.Collections	Nesne koleksiyonlarını, (Örneğin listeler, kuyruklar, dizeler, hash tabloları, e-sözlükler) yönetme olanağı sağlayan sınıfların bir setini içerir.
System.ComponentModel	Çalışma zamanlıve tasarım zamanlıdavranışgösteren bileşenleri kullanabilmek için gerekli olan sınıfları destekler.
System.Configuration	.NET Framework konfigürasyon ayarlarına programsal olarak erişime izin veren arabirim ve sınıfları içerir.
System.Data	Veritabanlarına erişim için ADO.NET mimarisini oluşturan sınıflardan meydan gelir.
System.Diagnostics	Hata ayıklama, izleme, sistem prosesleriyle etkileşim, olay günceleri ve performans ölçerler için kullanılan sınıfları sağlar.
System.DirectoryServices	Yönetilebilen koddan ActiveDirectory’e kolay erişimi sağlar
System.Drawing	GDI+ temel grafik işlevine erişim sağlayan sınıfları içerir. (Hiyerarşik olarak System.Drawing ad uzayının altındaki ad uzayları, System.Drawing.Text ve System.Drawing.Drawing2D dahil,daha ileri düzey ve özel  GDI+ grafik işlevi sağlarlar)
System.Globalization	Dil, ülke, takvim vb. gibi kültürel ve yöresel bilgileri tanımlayan sınıfları kapsar.
System.IO	Akışlara ve dosyalar üzerinde senkron/asenkron okuma ve yazma için kullanılan tipleri, sınıfları ve genel girdi/çıktı(I/O) işlevini içerir.
System.Net	Ağ sistemlerinde kullanılan protokollerin birçoğu için kolay programlana bilen arabirimleri destekler.
System.Reflection	Tip denetimi ve nesneleri dinamik olarak bağlama  yeteneği  sağlayan sınıf ve arabirimleri içerir.
System.Resources	Geliştiricilere, bir uygulamada kullanılan farklı kaynakların yaratılması, depolanması ve yönetilmesini sağlar.
System.Runtime	.NET altyapısında programların çalışmasını kontrol  eden Ortak Dil Çalışma Platformu (CLR) ile ilgili işlevleri içerir.
System.Security	.NET Framework güvenlik sisteminin yapısını vurgulayan izinler için gerekli sınıfları kapsar.
System.Text	ASCII, Unicode, UTF-7 veUTF-8 karakterlerin çözümlenmesini sağlayan sınıfları destekler. Karakter kodlaması, karakter bloklarını byte  bloklarına  dönüştürme ve daha fazlası için kullanılan sınıfları içerir.
System.Threading	Çoklu süreçli (MultiThread) programlamaya imkân veren sınıf ve arabirimleri destekler.
System.Timers	Tanımlanmış bir zamanda bir olayı gerçekleştirmek için gerekli olan Timer bileşenini sağlar.
System.Web	Tarayıcı sunucu iletişimini ve Web ile ilgili diğer işlevleri  kolaylaştıran sınıflar içerir.
System.Xml	XML’i işlemek için standart destek sağlar.
System.Windows.Forms	Windows işletim sisteminde çok kullanıcılı Windows tabanlı uygulamalar yaratmak için gerekli sınıfları destekler.

Her bir isim uzayı belli bir uygulama alanına yönelik olarak hazır nesne kütüphanesi görevini 
üstlenmektedir. Örneğin, System.Data isim uzayı veritabanlarına erişim amacıyla hazırlanmış
bir nesne kütüphanesini temsil ederken, System.Xml isim uzayı, XML verilerini işlemek 
amacıyla kullanılan sınıfların bulunduğu hazır nesne kütüphanesini temsil etmektedir. 

ENTEGRASYON REHBERİ
.NET ile birlikte isim alanı denilen hazır nesne kütüphaneleri sayesinde, uygulama 
geliştiricilerin kendi uygulamalarında kullanmaları için yer alan alt isim alanları, sınıflar, 
yapılar ve arayüzler gibi elemanlar sunulmaktadır. Entegrasyon rehberinin ana fikri, .NET’in 
sunduğu isim alanlarının, dersler ile konu içeriklerine bağlı olarak eşleştirilmesini sağlamaktır. 
Bu bölümde, 2. bölümde genel konu başlıkları verilen dersler için bu entegrasyonun nasıl 
gerçekleştirilebileceği aktarılmaktadır. 
.NET ve Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama eğitimini bu seviyede entegre edebilmek için 
ilk şart, .NET isim uzayındaki elemanlar ile ilgili bilgi sahibi olmaktır. Bu nedenle, herhangi 
bir isim uzayında sunulan hazır nesne kütüphanesindeki elemanların hangi amaçla 
kullanıldığının bilinmesi gerekmektedir. 
Tablo 2’de Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama eğitimi kapsamında yer alan bazı derslerin 
konu içeriklerine göre,System isim alanında bulunan hazır nesne kütüphanesi elemanları ile 
ilişkilendirilmesi yer almaktadır. 

Tabloda  Derslerin .NET ile entegrasyonu belirtilmiştir.

Ders İsimleri	İlgili İsim Alanı Elamanları
Algoritma ve Programlamaya Giriş	System.Console System.Array
Veri Yapılar ve Programlama	System.Array System.Collections System.IO System.Runtime
Görsel Programlama	System.Convert System.Exception System.Diagnostics System.DirectoryServices System.Net System.Text System.Timers System.Windows.Forms
Internet Programcılığı	System.Web System.Xml
Veritabanı Yönetim Sistemleri	System.Data System.Data.SqlClient System.Data.SqlTypes System.Data.OleDb System.Xml

Entegrasyon rehberinde sunulan tablolardaki bilgiler entegrasyonun son halini gösteren 
bilgiler olmayıp sadece bir rehber niteliği taşımaktadır. Bu nedenle bu rehberden faydalanmak 
isteyen öğretim elemanlarının entegrasyonu tamamlamak için ilgili isim uzaylarının 
detaylarını öğrenmeleri gerekmektedir. Bu rehber sadece bir yol gösterici olarak 
sunulmaktadır.